Ortoptystyka to specjalizacja często mylnie utożsamiana z optometrią. Tymczasem obie dziedziny różnią się od siebie zakresem, a co za tym idzie kompetencjami uprawiających je specjalistów. Kim w takim razie jest ortopysta? Czym się zajmuje? Kiedy warto skorzystać z jego pomocy?
Ortoptystów kształcą medyczne szkoły policealne. Kierunek ten budzi coraz większe zainteresowanie wśród kandydatów na studia, ponieważ jest ciekawy i rozwojowy. Ortoptystyka jest działem okulistyki, który specjalizuje się w badaniu zaburzeń widzenia obuocznego, a także ich leczeniu metodami nieinwazyjnymi, np. poprzez dobór odpowiednich ćwiczeń.
Obok kierunkowego wykształcenia dobrego ortoptystę wyróżniają określone cechy osobowościowe. To przede wszystkim wysokie kompetencje interpersonalne i umiejętność pracy z ludźmi z różnych grup wiekowych. Cierpliwość i poczucie odpowiedzialności są równie istotne.
Czym zajmuje się ortoptysta?
Ortoptysta to specjalista zajmujący się wszelkimi trudnościami, jakie występują w widzeniu obuocznym. Do główny zadań ortoptysty należy badanie:
- ostrości widzenia,
- wad refrakcji (wady refrakcji polegają na nieprawidłowym docieraniu światła do siatkówki oka),
- akomodacji (badanie ostrości widzenia przedmiotów znajdujących się w małej i dużej odległości),
- kąta zeza,
- stopni widzenia obuocznego,
- ruchomości gałek ocznych,
- równowagi sensorycznej oczu (równowaga sensoryczna oczu odpowiada za utrzymanie równowagi ciała w poszczególnych pozycjach),
- fiksacji (zdolność ukierunkowania spojrzenia w jednym punkcie),
- korespondencji siatkówkowej (ocena korespondencji siatkówki polega na weryfikacji przystawania punktów siatkówki jednego i drugiego oka).
Ze względu na rozległy zakres zainteresowań ortoptysta w swojej pracy spotyka się z pacjentami w różnym wieku i z różnymi schorzeniami. Przeprowadzenie miarodajnych badań wymaga – wspomnianych wcześniej – kompetencji interpersonalnych. Dotyczy to w szczególności pracy z dziećmi i seniorami.
Kiedy należy skonsultować się z ortoptystą?
Z pomocy optometrysty może skorzystać każdy, kto boryka się z problem niedowidzenia, zezem czy wyostrzeniem obrazu w różnych odległościach. Ich wiedza i kwalifikacje są szczególnie pomocne w diagnostyce najmłodszych. Dzieci często nie są w stanie określić i nazwać doświadczanych problemów, zwłaszcza jeśli są to wady wrodzone i dziecko nigdy nie widziało w inny sposób. Szeroki wachlarz narzędzi diagnostycznych pozwala ortoptyście na miarodajną ocenę pracy narządu wzroku, a w razie potrzeby dobór odpowiednich szkieł korekcyjnych.
Kiedy zaprowadzić dziecko do ortoptysty?
Bardzo dobrym pomysłem jest wykonanie badania kontrolnego przed rozpoczęciem edukacji szkolnej dziecka. To pozwoli uniknąć nam problemów z trudnościami z przyswajaniem wiedzy w trakcie lekcji oraz niższymi ocenami za „niestaranne” wykonywanie zadań. Problemy ze wzrokiem przekładają się na to, jak dziecko koloruje i rysuje, a w późniejszym czasie czyta i pisze.
Do symptomów, które sugerują konieczność skonsultowania się ze specjalistą zaliczyć można: kłopoty z przepisywaniem z tablicy (starsze dzieci), odczuwanie dużego zmęczenia w trakcie pracy z bliska, przekrzywianie głowy w jedną stronę przy czytaniu lub pisaniu, mylenie liter o podobnych kształtach lub problemy ze zrozumieniem czytanych treści.